Informacje prasowe

27 lis W stronę słońca. System sieci energii ekologicznej

Na początku listopada pisaliśmy o projekcie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej dla potrzeb Stacji Uzdatniania Wody w Karbowie. Dziś inwestycja już działa. W planie kolejne.

Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2014 – 2020

Przedmiotem projektu było wykonanie na terenie Stacji Uzdatniania Wody w Karbowie mikroinstalacji fotowoltaicznej o łącznej mocy 42,12 kWp.  wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. Prace, jak dziś można zobaczyć, wykonano kilka dni przed terminem (zdjęcie zrobiono 21 listopada).

Instalacja fotowoltaiczna przekształcać  będzie w panelach PV energię promieniowania słonecznego na prąd stały, który zostanie następnie w falownikach przekształcony w prąd przemienny i dostarczony do istniejącej instalacji wewnętrznej Stacji Uzdatniania Wody na Karbowie. Wyprodukowana energia będzie w pierwszej kolejności zużywana na potrzeby stacji, a ewentualne nadwyżki przesyłane do sieci dystrybucyjnej Zakładu Energetycznego.

Projektu stworzenie w pełni funkcjonalnej i operacyjnej infrastruktury, bez konieczności realizacji dodatkowych zadań inwestycyjnych, nie koczy się na tym.  Karbowo to dopiero początek.  Wykorzystanie energii promieniowania słonecznego przyniosą także dwa kolejne projekty, którymi dysponować będą brodnickie „Wodociągi”. Pierwszy z nich  powstanie, prawdopodobnie, wiosną 2024, na Ustroniu, przy głównej Stacji Uzdatniania Wody. O ile na Karbowie kumulacja energii osiąga ponad 40 kW, to na Ustroniu zaplanowano projekt na 140 kW. Natomiast największą siłą dysponować będzie planowa  na 400 kW instalacja fotowoltaiczna zainstalowana na oczyszczalni ścieków.

Powstanie zatem  sieć fotowoltaiczna, system w znaczący sposób poprawiający wymierne efekty ekologiczno-energetyczne, wpisując się tym samym w popularyzowanie idei zrównoważonego rozwoju.

(wind)

Fot. Nadesłane

27 paź Z myślą o ochronie środowiska Energia promieniowania słonecznego

Wykonanie mikroinstalacji fotowoltaicznej dla potrzeb Stacji Uzdatniania Wody w Karbowie to najważniejsza w tej chwili inwestycja powstająca w brodnickich „Wodociągach”.

Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2014 – 2020

Przedmiotem projektu jest wykonanie na terenie Stacji Uzdatniania Wody w Karbowie mikroinstalacji fotowoltaicznej o łącznej mocy 42,12 kWp wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną.

– Przedsięwzięcie obejmuje montaż urządzeń technicznych – wyjaśnia Jacek Sochacki, prezes MPWiK w Brodnicy – w postaci: systemowych konstrukcji wsporczych do montażu modułów fotowoltaicznych montowanych na podporach stalowych wbijanych do ziemi na odpowiednią głębokość za pomocą kafara (palownicy), modułów fotowoltaicznych, falowników fotowoltaicznych, rozdzielnic prądu stałego i przemiennego, wykonania kablowych sieci elektroenergetycznych nN oraz powiązanie ich z istniejącą instalacją nN SUW Karbowo.

Istota owego przedsięwzięcia: instalacja fotowoltaiczna będzie przekształcała w panelach PV energię promieniowania słonecznego na prąd stały, który zostanie następnie w falownikach przekształcony w prąd przemienny i dostarczony do istniejącej instalacji wewnętrznej Stacji Uzdatniania Wody. Wyprodukowana energia będzie w pierwszej kolejności zużywana na potrzeby SUW, a ewentualne nadwyżki przesyłane do sieci dystrybucyjnej Zakładu Energetycznego.

Efektem realizacji projektu jest stworzenie w pełni funkcjonalnej i operacyjnej infrastruktury, bez konieczności realizacji dodatkowych zadań inwestycyjnych. Wykorzystanie energii promieniowania słonecznego przyniesie wymierne efekty ekologiczno-energetyczne, wpisując się tym samym w popularyzowanie idei zrównoważonego rozwoju.

Wartość projektu netto: 111.618,94 zł, dofinansowanie: 94.876,10 zł. Podpisanie umowy na wykonanie mikroinstalacji nastąpił 24 października br. Czas ukończenia prac ustalono na   30 listopada br. Wykonawcą tego zadania jest ERGOS Sp. z o. o. z Brodnicy.

Oprac. (wind)

Fot. Nadesłane

Fot. Przedstawiciel firmy „ERGOS” Arkadiusz Pieczkowski i prezes brodnickich  „Wodociągów” Jacek Sochacki – umowa podpisana.

23 paź Monitoring wodny. Oszczędność wpisana w prawo

Oszczędne gospodarowanie wodą – ten temat wielokrotnie pojawił się na naszych łamach. Kierujemy go, w formie życzliwego apelu do mieszkańców Brodnicy i powiatu brodnickiego. W przekonaniu, iż w każdym gospodarstwie, w każdym mieszkaniu jest wiele sposobów, aby oszczędność wody była czymś zwyczajnym, nawykiem, a nie wynikiem jakiejś akcji.

Dzisiaj natomiast przyglądamy się jak jest z gospodarowaniem zasobami wodnymi, a przez zasoby rozumiemy korzystanie z poboru wód podziemnych, a poprzez ujęcia kierowanymi do sieci wodociągowej. Inaczej mówiąc – jak jest z oszczędzaniem wody przez centralę, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brodnicy.

Główny dostawca wody oszczędzanie ma wpisane do kanonu swoich obowiązków. Tak się dzieje na wielu poziomach. Obowiązki wynikające z posiadanych pozwoleń wodnoprawnych w zakresie poboru wód podziemnych – otwiera listę zobowiązań. Działania kontrolne są tutaj najwłaściwszą opcją a dotyczą m.in. opomiarowania poboru wody oraz jej dystrybucję do sieci.

Kolejna faza, jeżeli tak można określić, to bieżący monitoring sieci wodociągowej. Otóż teren miasta został podzielony na 25 obszarów (strefy), na których zostały zamontowane zbiorcze urządzenia monitorujące: przepływomierze, wodomierze oraz przetworniki ciśnienia z równoczesnym przekazem i analizą danych. Taki system zwiększa efektywność zarządzania siecią, pozwalając jednocześnie na ocenę jej szczelności. Przyspiesza także proces wykrywania występujących awarii.

Okresowe kontrole pompowni wody są ściśle powiązane z całym systemem monitorującym. Posiadane przez MPWiK obiekty poddawane są kontroli okresowej, polegającej na sprawdzaniu ich stanu technicznego. Stwierdzone nieprawidłowości zagrażające bezpieczeństwu dystrybucji wody usuwane są natychmiast.

– Tutaj ważna jest modernizacja awaryjnych elementów infrastruktury wodociągowej – mówi inż. Przemysław Dąbrowski, odpowiedzialny w MPWiK za ten dział brodnickich „Wodociągów”. – Przewody wodociągowe (sieci i przyłącza) oraz armatura charakteryzująca się wysoką awaryjnością wymieniane są na bieżąco, w miarę możliwości finansowych przedsiębiorstwa.

Na ochronę zasobów wody ma również bezpośrednio wpływ praca szeregowych pracowników, którzy dwa tygodnie w miesiącu pełnią po godzinach pracy dyżur domowy i są dostępni dla MPWIK 24 godz./dobę. Dzięki takiej organizacji pracy wszelkiego rodzaju awarie, a szczególnie awarie sieci wodociągowej związane z wyciekiem wody są usuwane niezwłocznie. Rozwiązanie techniczne to jedno, ale i praca ludzi też jest bardzo istotna.

Znaczącym akcentem dla tej grupy tematycznej jest budowa nowych sieci wodociągowych, w celu umożliwienia mieszkańcom korzystania z miejskiej sieci na terenach dotychczas nieuzbrojonych. Eliminuje to konieczność niekontrolowanego poboru wody z indywidualnych ujęć.

Wszystkie wymienione wyżej działania wpływają na zmniejszenie strat wody oraz zapewnienie  niezawodnego dostarczenia wody do odbiorców.

Tekst i fot. (wind)

Fot. Ujęcie wody na Ustroniu

16 paź Szybka pomoc. Defibrylator

Aktualnie mniej niż jedna osoba na 10 przeżywa w przypadku nagłego zatrzymania krążenia. Podjęcie błyskawicznej resuscytacji przez świadków zdarzenia, może spowodować 2-3 krotny wzrost przeżywalność. Jedna osoba może, z większą niż kiedykolwiek pewnością, uratować komuś życie.

Ta idea przyświeca kierownictwu brodnickiego MPWiK, jest znaczącym poszerzeniem warunków bezpieczeństwa pracy. Defibrylator zainstalowano niedawno w biurowcu „Wodociągów”, obok wejścia do Biura Obsługi Klienta. Projekt został sfinansowany z Funduszu Prewencyjnego, który zakłada pomoc finansową związaną wyłącznie z konkretnym celem poświęconym zwiększeniu bezpieczeństwa.

– Pierwszy defibrylator, przy ul. Ustronie dostępny jest dla pracowników „Wodociągów”, naszych klientów, ale także osób postronnych, którym potrzebna pomóc, a znaleźli się przypadkiem w okolicy – informuje Jacek Sochacki, prezes zarządu MPWiK w Brodnicy. – Tak więc mówimy tu o pomocy – do czasu przyjazdu karetki pogotowia – w kontekście społecznym. Drugie takie urządzenie zainstalujemy w przyszłym roku na oczyszczalni ścieków. Nie muszę dodawać iż jest to proste i intuicyjne w obsłudze urządzenia ratujące życie.

Wydaje się, iż warto byłoby stworzyć jeszcze mapę Brodnicy z zaznaczeniem gdzie takie punkty pierwszej pomocy (defibrylator) są zlokalizowane. Już od lat 90. XX wieku defibrylatory w postaci automatycznych defibrylatorów zewnętrznych są coraz częściej dostępne w budynkach użyteczności publicznej takich jak dworce kolejowe, lotniska i inne miejsca, a przez swoją prostotę w obsłudze do użytku nawet przez laika.

Tekst i fot. Bogumił Drogorób

Fot. Prezes Jacek Sochacki prezentuje defibrylator zainstalowany w sąsiedztwie Biura Obsługi Klientów 

30 wrz Tu nie jest drogeria

Kanalizacja, stworzona po to, by ułatwić ludziom życie, by ochronić ich zdrowie, staje się miejscem pozbywania się przedmiotów, będących – najogólniej rzecz ujmując – tzw. symbolem rozwoju naszej cywilizacji. W sieci kanalizacyjnej, także tej brodnickiej, lądują nieprawdopodobne „akcesoria”.

Tak rozpoczynał się artykuł pt. „Z wersalką do ścieku” zamieszczony 31 października 2022 r. na łamach naszego czasopisma. Dziś wracamy do tematu, bowiem sprawy poruszone w owej publikacji dziś postrzegamy zupełnie inaczej.

– Od czasu tej publikacji firma nasza, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brodnicy, podjęła kilka inwestycji, zainspirowana treścią tego tekstu – mówi Maciej Dobrosielski, kierownik oczyszczalni ścieków w MPWiK. – Przypomnę, że sprawa dotyczyła odpadów trafiających do kanalizacji miejskiej.

Pytaliśmy wówczas

m.in. o tym co ląduje w obiekcie zwanym muszlą,

w naszym klozecie. O tłuszcze, szmaty, farmaceutyki, o to czy prawdą jest, że do historii opowieści o zawartości sieci kanalizacyjnej przeszły obiadowe resztki, w których stwierdzono obecność m.in. ogóreczków, marcheweczki a także kapustki, innych składników surówki?

Odpady, o których wyżej stanowią problem technologiczny jak i techniczny zarówno dla przepompowni jak i oczyszczalni jako, że nie są ściekami, tylko śmieciami!!!

– Zatem powinny trafić na wysypisko – mówi Maciej Dobrosielski. – Ponieważ jeśli zostaną wyłowione ze ścieków to nadal muszą trafić na wysypisko, z tą różnicą, że już wtedy nie mówię o tym, z którym sąsiadujemy, tylko o wysypisku specjalnego przenaczenia. Tak się obecnie dzieje. Odpady te generują poważne koszty, wliczając w to choćby transport. Dodam tutaj, że wywożone są one poza Brodnicę, nawet poza powiat brodnicki.

Śmieci, które zostały zmieszane ze ściekami, po odseparowaniu uzyskują, zgodnie z procedurą, nowy kod i nazwę. Nazywają się skratkami (taka nazwa istnieje w katalogu odpadów). Stąd konieczna jest specjalna procedura w dalszym z nimi postępowaniu.

Po analizie funkcjonowania urządzeń pracujących w oczyszczalni kierownictwo MPWiK w Brodnicy zdecydowało się na wymianę krat zatrzymujących nieczystości stałe. Nowe kraty zainstalowano w oczyszczalni oraz w centralnej przepompowni, a urządzenia pozwalają zatrzymać śmieci wielkości powyżej 8 mm. Do tej pory ten wymiar wynosił 20 mm. Instalacja nowych krat chroni pompy i oczyszczalnie przed zawartością części stałych.

Po naszym artykule sprzed roku, w którym krytykowaliśmy tych mieszkanców miasta, którzy przez zapomnienie albo z przyzwyczajenia, z premedytacją robili z kanalizacji miejsce, gdzie wszystko można upchnąć, nawet wersalkę. Nie nastąpiła, na szczęście, stagnacja takich poczynań, ludzie zaczęli sobie uświadamiać,

jak wiele zależy od nich samych.

– Po modernizacji i zmianie krat, spodziewaliśmy się, że tych odpadów będzie ze trzy razy więcej, no bo mniejsze kraty więcej zatrzymają. Okazało się, że ich ilość jest mniejsza niż się spodziewano, co oznaczać może, iż edukacja, ekologia codzienności czy też działania prasowe powoli zmieniają świadomość ludzi – stwierdza kierownik oczyszczalni ścieków. – Inaczej mówiąc: z naszego punktu widzenia, jako społeczność, generujemy mniej odpadów.

Ponadto, idąc krok dalej, żeby zmniejszyć objętość odpadów – skratek, MPWiK zdecydowało się na zainstalowanie urządzenia pod nazwą prasopłuczka. Działa ono w ten sposób, że odpady odcedzane ze ścieków kieruje się to tego urządzenia, przepłukuje się wodą po czym następuje ich  prasowanie. W ten sposób uzyskuje się twór podobny do brykietu, który potem trafia do utylizacji poza Brodnicę.  Wypada tu dodać, że owe urządzenia zostały zainstalowanie przez pracowników MPWiK, czyli własnymi siłami, pod nadzorem przedstawicieli producenta.

Separator piasku,

czyli kolejna inicjatywa natury ekologicznej. Wiadomo, że do ścieków trafia sporo odpadów mineralnych. Pochodzić mogą z różnych źródeł: od mycia marchewki, obuwia, aż po ścieki z kotłowni. Cała ta zawiesina opada w piaskowniku po czym wybierana jest przez podnośnik mamutowy w postaci pulpy (piasku zmieszanego ze ściekami). Do tej pory wszystko trafiało do zbiornika, skąd wybierano masę za pomocą koparki, co zwiększało dolegliwości zapachowe. Oczywiście, oczyszczalnia ścieków to nie magazyn wyrobów drogeryjnych i warto uciążliwości chociażby ograniczać. W tym celu zakupiono używane urządzenie i po modernizacji wprowadzono do systemu technologicznego. Pozwala ono na przepłukiwanie piasku i odseparowanie, jako czystego, pozbawionego uciążliwości zapachowych.

– Nasze przedsiębiorstwo działa dla dobra społeczeństwa, mieszakńców Brodnicy, a dobrym przykładem tego jest właściwa reakcja na sygnały od mieszkańców, także krytyczne. Świadomość tego, że sami sobie szkodzimy, staje się coraz bardziej powszechna. Tego typu współpraca jest dla nas zobowiązaniem, a także, w pewnym sensie, oceną naszego działania – mówi Jacek Sochacki, prezes MPWiK w Brodnicy.

Tekst i fot. Bogumił Drogorób

22 wrz Umowy podpisane. Stacja Uzdatniania Wody w Karbowie!!!

Przypieczętowano wsparcie – łącznie prawie 6 mln złotych – przeznaczone m.in. na instalacje systemów wykorzystujących promieniowanie słoneczne do wytwarzania energii elektrycznej. W naszym regionie Brodnica i Bartniczka są na tej liście.

Marszałek Piotr Całbecki, członek zarządu województwa Sławomir Kopyść i radna województwa Katarzyna Lubańska spotkali się z przedstawicielami beneficjentów programu regionalnego „Perspektywy 2014-2020”, by przekazać im podpisane umowy o dofinansowanie projektów.

– To, że możemy finansować instalacje fotowoltaiczne, bardzo nas cieszy. Zielona energetyka – trend, który jest na całym świecie bardzo silny – to także nasz program, który konsekwentnie realizujemy, nie tylko w ramach puli dotacyjnej. Za pośrednictwem Kujawsko-Pomorskiego Funduszu Pożyczkowego przeznaczamy grube miliony złotych w formie pożyczek m.in. na budowanie przez przedsiębiorców potężnych farm fotowoltaicznych. Jesteśmy wyróżniającym się regionem jeśli chodzi o produkcję energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, uzyskujemy w ten sposób już blisko połowę tego, co wykorzystujemy, i ten bilans stale się poprawia – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.

Aktualni beneficjenci to samorządy lokalne. Spośród jedenastu przekazanych umów dziewięć dotyczy zielonej energetyki, jedna (samorządu miejskiego Torunia) systemu automatów biletowych na komunikację miejską, jedna zakupu sprzętu dla Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

Miasto Brodnica otrzymuje dotacje w kwocie 165 750 zł na „Wykonanie mikroinstalacji fotowoltaicznej dla potrzeb stacji uzdatniania wody w Karbowie” (wartość ogólna inwestycji to  210 600 zł.). Przedmiotem inwestycji jest budowa wolnostojącej mikroinstalacji fotowoltaicznej o łącznej mocy 42,12 kWp wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na terenie Stacji Uzdatniania Wody w Karbowie.  Okres realizacji: od 1 sierpnia br.   do 31 grudnia 2023 r. Umowę, w imieniu burmistrza Jarosława Radacza odebrał Jacek Sochacki, prezes Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w Brodnicy.

Oprac. (wind)

Fot. Nadesłane

27 lip Nasi lokatorzy

Teren Oczyszczalni Ścieków od strony zachodniej kończy się lasem. Za lasem Drwęca płynie, a przed lasem, na wielkiej polanie, gromadzą się bociany, z reguły w południowej porze dnia. Takie zgromadzenia zwiastują odlot. Jeżeli tak się stanie dowiemy się wkrótce, iż klimatyczne dziwolągi potrafią złamać także tradycje i prawa natury.

W dniu św. Anny powstaja ta publikacja. Jest już blisko końca lipca, w odlotowym nastroju jest nowe pokolenie.  Treningowe loty mają je przyzwyczaić, oswoić z techniką podróżowania. Zgodnie z analizą dorocznych obserwacji, także dokumentacji naukowej, w drugiej połowie sierpnia, pomiędzy 22 a 26 sierpniowego lata, towarzystwo powinno ruszać na południe. Nie jest to jednoczesny, wspólny lot z wszystkich gniazd w Polsce, raczej sygnał, że już pierwsi otrzymali pozwolenie na start. A dzieje się tak zazwyczaj po trzech tygodniach od pierwszego lotu młodzieży. Od pierwszej samodzielnej wyprawy na żerowisko.

Bywa, że jeszcze we wrześniu zdarza się zobaczyć nieliczne bociany spacerujące po łąkach i polach ornych. Jednak większość rusza w długą podróż na zimowiska do Afryki znacznie wcześniej.  Ponoć najkrótszy rekordowy lot trwa dwa tygodnie. Natomiast tuż przed odlotem – to ważna obserwacja tegoroczna –  bociany spotykają się w większych grupach, zwanych sejmikami. Narady trwają codziennie.

Taki sejmik już trwa u nas, w Brodnicy, na terenie oczyszczalni ścieków. O bocianich sejmikach interesująco pisze Natalia Marciniak-Musiał w Tygodniku Poradnik Rolniczy, podkreślając, iż bocianie sejmiki znane są amatorom przyrody i specjalistom od bardzo dawna. Mimo to takie kwestie jak: struktura organizacyjna takich spotkań, wybór miejsca żerowania czy ustalenie terminu odlotu, nie są dla nas ludzi zbyt dobrze poznanymi. Znaleźć odpowiedzi na te zagadnienia postanowili zarówno ornitolodzy–naukowcy, jak i ornitolodzy–amatorzy, z takich jednostek jak: Grupa Badawcza Silesiana, Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, Uniwersytetu Szczeciński i Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Na ten temat powstała ich wspólna publikacja opublikowana w czasopiśmie naukowym Bird Study. Ciekawe informacje związane z tym tematem znajdziemy również na portalu wspomnianego tygodnika. Choćby taką:

– Okazuje się, że niezwykle ważna jest, dla bocianów lokalnych, jak i przybyszów, jakość siedlisk. W miejscu żerowania uzupełniają zapasy energetyczne na dalszą podróż. Miejsce ich spotkań jest też ich miejscem wspólnego startu tzw. wschodnim szlakiem migracyjnym. W ten sposób ptaki omijają Tatry i inne wyższe partie Karpat. Następnie przelatują przez Bałkany i Izrael, do środkowej Afryki.

Oprac. i fot. (wind)

23 lip Szybciej niż nam się wydaje. Lanie wody

Za kilka, kilkanaście a optymistycznie za lat kilkadziesiąt może już być za późno. Warto zacząć już teraz, gdy nam się wydaje, że z wodą jest wszystko w porządku, a narzekanie to tylko charakterystyczne dla ekologów, bo tylko to mają we krwi. Naprawdę?

Na czym się skoncentrować w obliczu suszy, skutków zmian klimatycznych, jak się zachować wobec ostrzeżeń i zagrożeń, które mogą nastąpić nieoczekiwanie, niezależnie od naszego, wrodzonego optymizmu? Jakoś to będzie? Nie, nie będzie! Porzućmy te frazy złożone m.in. z takich słów: możliwie, prawdopodobnie, niekoniecznie.

W obecnej sytuacji nadziei należy upatrywać w połączeniu wiedzy i doświadczenia ekologów i specjalistów, naukowców. W środku tej struktury jest władza, czyli rząd, który musi nie tylko zawierzyć i zaufać tym oddolnym inicjatywom, stworzyć system finansowania w celu realizacji ich projektów, zaufać ich determinacji.

Deficyt wody jest i będzie. Chodzi zatem o skalę i rozważenie prostych wariantów, rozwiązań.

Rzeka czeka

Jeżeli spojrzymy na mapę i ograniczymy się jedynie do obszaru związanego z największą na naszym terenie rzeką należy wyjść od stwierdzenia, iż Drwęca czeka. Czeka na wyprowadzenie wody i przelanie jej do gruntu. Oznacza to, iż musimy doprowadzić ją do naszych mieszkań i nie jest to projekt absurdalny, żadna abstrakcja. Zważmy, iż do kuchni potrzebujemy zaledwie 10 proc. wody z wodociągu, z sieci, która ją doprowadza do naszego mieszkania. Pozostałe 90 proc. to łazienka, mycie, prysznic, toaleta, golenie itp. I na ten cel można przeznaczyć wodę z Drwęcy. Uzdatnienie tej wody nie wymaga wielkich nakładów. Jaka korzyść? Podlewamy wszystko – trawniki, kwiaty, całą roślinność. Natomiast w mieście podlewany skwery, parki, a fontanny można by instalować w wielu punktach miasta. Wodę tak uzyskaną wykorzystamy właśnie do takich celów.

Jaki z tego zysk?

Oszczędności są bezdyskusyjne. Zmniejszamy deficyt wody. Doprowadzona woda z rzeki powraca do gruntu wzbogacając zasoby wód głębinowych. W fachowym języku używa się pojęcia dolnego obiegu. Skoro jest dolny jest też i górny obieg, mianowicie część wody odparowuje i wraca w postaci deszczu do gruntu. Czy dokładnie do Brodnicy? Może do Górzna czy Kowalewa Pomorskiego, może Rypina. Tyle, że z tych różnych miejscowości można się spodziewać działania odwrotnego.

Nie do morza

Drwęca niesie swoje wody do Wisły, po drodze z ujęcia w Lubiczu zasila wodociągi w Toruniu. W pobliżu Złotorii, blisko ruin zamku krzyżackiego, wpada do Wisły, a Wisłą do morza. Ile wody w ten sposób tracimy? Warto więc nie tylko przestudiować różne koncepcje, ale ruszyć z tym natychmiast.

Na pewno z morza

Zmienia się klimat, rzeki powoli wysychają. Co wówczas? Jest kwestia kilkudziesięciu lat – dziesięciu, pięćdziesięciu – kiedy zostaniemy zmuszeni do poboru wód z morza. Gdyby do tego doszło, mielibyśmy już gotową sieć dystrybucyjną, która została zlokalizowana wokół Drwęcy i innych cieków. Natomiast z morza, po odsoleniu woda powinna popłynąć magistralą ułożoną wzdłuż rzek. Niektórzy powiadają, że już jest źle, a będzie jeszcze gorzej. Jest na to prosta rada – możemy się przed tym bronić. Człowiek jest w stanie naprawić co zepsuł. Trzeba tylko zmienić nastawienie i proces myślenia, wreszcie przekonać się na sobie, że jesteśmy, jako ludzie, częścią przyrody.

Na koniec mała dygresja

– skąd się wzięli w Polsce menonici i czym się zajmowali w XVI w. ? W wyniku prześladowań część wspólnoty mennonickiej (wyznanie chrześcijańskie zaliczane do protestantyzmu) opuściła Holandię w 1555 i szukała przyjaznego miejsca do osiedlenia się w całej  Europie. W Polsce ich ślady i dzieła znajdziemy na Żuławach, w okolicach Dolnej Wisły, w Małej Nieszawce pod Toruniem, w Sosnówce w okolicy Chełmna, Mątawy-Grupa w powiecie świeckim. Najkrócej rzecz ujmując zajmowali się osuszaniem bagien. Żuławy tego najlepszym dowodem, a także kanał biegnący wzdłuż Wisły od Chełmna do Grudziądza. Mennonici nie tylko odprowadzili wodę z miejsc, gdzie był jej nadmiar. W dolnym biegu Wisły budowali również poldery – takie boczne magazyny wody poza wałami przeciwpowodziowymi. Budowle te istnieją do dziś, choć w różnym są stanie technicznym.

Współcześnie potrzeba nam tylko zainteresowania i obywatelskiej inicjatywy ekologów i ekspertów, wodociągowców. Na projekty powstające przy ich udziale pieniądze z Unii Europejskiej zawsze się znajdą.

Tekst i fot. (wind)

22 maja Refleksje nad wodą (3) Przyroda (nie zawsze) sobie poradzi

Przydomowe oczyszczalnie ścieków – temat ten budzi wiele kontrowersji, od zachwytu po ostrą krytykę. Z jednej strony polecane rolnikom prowadzącym swoje gospodarstwa, z drugiej, w najlepszym wypadku, pomijane są wymownym milczeniem.

Na czym polega nieszczęście?

Krytycy tego systemu podkreślają, iż ścieki oczyszczone w przydomowych oczyszczalniach, jakie by one nie były, nie powinny trafić do gruntu. Do gruntu bowiem przedostają się ścieki raz lepiej, raz gorzej oczyszczone, zawierające dość spore ilości azotu amonowego czyli amoniaku, który jest bardzo trudny do usunięcia z wód do picia, a tzw. oczyszczalnia przydomowa ścieków spełnia miernie swoje zadanie, a określana jest nawet jako dół gnilny. W warunkach beztlenowych przypomina podobne urządzenia sprzed 100 lat. W konsekwencji pojawia się woda z wielką ilością amoniaku. Trafia ona poprzez system odsączając, do gruntu, a następnie do wód gruntowych. Wcześniej czy później te dwie wody – oczyszczona, ale z amoniakiem oraz gruntowa spotykają się, obojętnie w jaki sposób. Na ich drodze są tzw. okna geologiczne pomiędzy różnymi piętrami wodonośnymi, na 100 proc. znajdują ujście w zasobie wód podziemnych.

Żeby temu zapobiec

Jeżeli dane gospodarstwo jest położone z dala od kanalizacji ok. 500-700 metrów – można by zastosować indywidualny system oczyszczania. Co najmniej dwuetapowy. Pierwszym etapem byłby mechanizm podobny do tego, jaki stosuje się wobec aglomeracji miejskich, czyli oparty na technologii tzw, osadu czynnego. Oczyszczlnia, gdzie występuje osad czynny to także (a raczej przy koazji) hodowla wielu różnych mikroorganizmów, głównie bakterii, które odżywiają się nieczystościami zawartymi w ściekach. Tak rozumiana technologia realizowana jest w warunkach tlenowych. Produktem jest oczyszczony ściek, zawierający niewielkie ilości m.in. azotu, fosforu, innych substancji.

Szuwary

Drugim etapem oczyszczania w takiej instalacji przydomowej jest zbiornik wodny, w którym hoduje się rośliny wodne typu tatarak. To one będą odpowiedzialne za „skonsumowanie” resztek zanieczyszczeń, które pozostały w pierwszym etapie jak również przyczynią się w znacznym stopniu  do usunięcia nadmiaru wody poprzez parowanie – oddychanie roślin.

Rezerwuar wody

Ostatnim etapem oczyszczania powinno być zagłębienie w gruncie, które byłoby rezerwuarem wody, na przykłąd do podlewania działek, pola, ogródkó przydomowych. Jeżeli część tej wody odparuje albo wsiąknie nic złego się nie stanie, przyroda spbie z tym poradzi w naturalny sposób. Gleba sama radzi sobie z takimi sytuacjami od tysięcy lat, jeżeli nadmiar wody odparuje to też ni złego jeszcze się nie stanie, poprawi się wilgotność powietrze i – co też trzeba sobie uśmiadomić – proces stepowienia zostanie na pewno spowolniony, co w sytuacji globalnej – susze – jest sprawą najwyższej wagi.

(wind)

Fot. Nadesłane

25 kw. Ostatni dzień w pracy (1)

Szanowna Pani Danuta Wojdyło

Był rok 1981, rok „Solidarności”, powiew wolności, moment kiedy zachwiały się podstawy ustrojowe panstwa, w którym przyszło nam żyć, uczyć się i pracować. Kilka miesięcy przed rocznicą narodzin „Solidarności” w Stoczni Gdańskiej – pomińmy milczeniem patrona tej wielotysięcznej fabryki – zdała pani egzamin maturalny w Liceum Ekonomicznym w Brodnicy i zaczęły się wakacje. Już ostatnie dla Pani, jako uczennicy, praktycznie absolwentki LE.

Ale te wakacje przesłoniły wydarzenia w całym kraju, nie tylko w Gdańsku, Szczecinie czy Elblągu, ale też w Bydgoszczy, Toruniu, Grudziądzu, oczywiście w Brodnicy. Każdy z nas przeżywał tamte czasy na swoj sposób. Dla Pani to była wyjątkowa lekcja wiedzy o społeczeństwie, o współczesnej Polsce. Jednak Pani myślała już o pracy, o kolejnym etapie życia. Jak się później po latach okazało była to najważniejsza decyzja w Pani życiu.  24 września, dwa dni przed II turą pierwszego zjazdu „Solidarności” w Gdańsku, stawiła się Pani do pracy w brodnickich „Wodociągach”. Biuro mieściło się wówczas na Placu Szkolnym, w bliskim sąsiedztwie kościoła farnego. Tam się to wszystko zaczęło…

Pierwsze zajęcie, od razu niezwykle odpowiedzialne, to kasa. W języku codziennym, pracowniczym, mówiło się: dostała pracę na kasie. Kasa to pieniądze, wielka odpowiedzialność, przede wszystkim zaufanie. Pani od początku dowiodła swojej fachowości, profesjonalizm stał się dla Pani nie tylko cechą nabytą ale rozwijającą każdą specyfikę, każdy wątek funkcjonowania administracji przedsiębiorstwa. Pracownicy starsi stażem pamiętają doskonale te czasy, kiedy po wypłaty dla załogi brodnickiej Pani Danka wyjeżdżała do Torunia zwykłym pekaesem, a pieniądze przewoziło się w reklamówkach.

Potem była nowa siedziba na Ustroniu i nowe zadania, bowiem po reorganizacji trafiła Pani do księgowości. Nowe doświadczenie i nowe okoliczności. Nie do pomyślenia, aby z wypłatami było jakieś spóźnienie. Cyferki i tabelki musiały funkcjonować i w głowie, i na papierze. Brakowało czasu w biurze, brało się pracę do domu. To wówczas Danuta Wojdyło zyskała miano tytana pracy. I ten tytuł zachowuje do dziś – jak najbardziej zasłużenie. 

A co mówią o Pani Danucie koleżanki i koledzy z pracy? Warto przytoczyć te głosy:

– Życzliwa, pomocna, takich jak Ona już nie ma…

– Zawsze na czas, z każdą robotą…

– Coś więcej do zrobienia, to do domu zabierała…

– Komunizm, zmiany prawne, rozporządzenia, przepisy, transformacja ustrojowa – wszystko przeżyła. Przetrwała Nowy Ład…

– Kompetencja i zaangażowanie.

– Danka? Nie do zastąpienia! Ciekawe jak to się teraz poukłada…

– Gdy bywały sporne sprawy brała koleżanki, zamykały się w pokoju i rozmawiały. Dążyła do kompromisu…

– Czasami występowała w roli spowiednika. Ludzie przychodzili, mówili o swoich kłopotach, nawet o sprawach rodzinnych…

– Jest Danka z tej generacji, która firmę traktuje jak rodzinę…

To tylko, Pani Danuto, niektóre głosy. Ich współbrzmienie jest znaczące. A przecież sukcesy odnosiła Pani nie tylko w pracy, ale też startując dziewięciokrotnie w spartakiadach wodociągowców, na 100 m i w skoku w dal, działając w zakładowej „Solidarności”. Nadto, nikt poza Panią tak znakomicie nie prowadził Kasy Zapomogowo – Pożyczkowej. To są fakty niepodważalne.

Szczególnie jeden z tysięcy takich epizodów warty jest przypomnienia. Czterdzieści dwa lata pracuje Pani nieustannie w jednym zakładzie pracy!!! Najważniejsza decyzja w Pani życiu. Choć miała Pani kuszące propozycje nigdy, nawet teoretycznie, nie rozważała Pani pożegnania z „Wodociągami”. Do tego istotne uzupełnienie: pomijając ustawowy czas na urlop, prawdopodobnie tylko jeden dzień wolnego wzięła Pani, bo była taka potrzeba. Jeden dzień na 42 lata pracy!

Tacy ludzie jak Pani tworzą hstorię tej firmy i przechodzą do historii zostawiając tu trwały ślad swojej obecności.

Jacek Sochacki
Prezes Zarządu
Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów
i Kanalizacji w Brodnicy